Чонга иччархо. Туьйранаш

Амма, ша цхьаъ долуш чуьркана т1е1оттаделча, мелла а майра а, доккха а долу иччархо-зингат а ларалур дацара дег1ана ондачу чуьркаца. Т1ехула т1е, можа хьоза а дара чуьрк хьулъеллачу бецан г1ана юххехулла хьийзаш. Шена хьалхара едда хилла чуьрк мичхьа д1алечкъина хаа луучух тера дара цунна а. Зингаттий, чуьрккий «тап!» аьлла, д1атийнера хьоза т1ехула хьийзачу г1ашна юккъехь. Амма хьоза, дукха ца хьелуш, кхечу, т1емаевлла лелачу чуьркашна т1аьхьадедда д1адахара. «чиркъ! чиркъ!» бохуш, декаш. Кхераеллачуьра хьалха меттаеира ира, бехамара болу чуьрк.

Шен чекх са гун бехабиъ т1ам лестон юьйлира иза, «зум-м-м!» аьлла. Шен ялххе а ког д1а а г1ортийна, антеннаш санна долу, деха ши мекх меттах а дохуш, тасадала кечделираЧонга а. Амма чуьрк т1екхета дагахь йоллучух тера дацара. Чонга мелла а майра делира. Ша толам боккхур бу аьлла, тешаш дацахь а, ц1аьххьана т1ехьара шина когат1е а х1оьттина, хьалхара ши ког ойбуш, чуьркана кхерам а тосуш, чухьаьдира майра Чонга чуьркана. Жимачу зингато иза дийр ду аьлла тешаш йоцу чуьрк, дукха ц1аьххьана и хиларах къаьхкира. Иза, шен «зум-м-м!» ч1аг1деш, т1ема а яьлла, лулахь олладеллачу бецан цхьана г1ана бухахь хьулъелла, къайлаелира. «1айт-т-т!» – олуш, Чонгас, хазахетта, майра ког туьйхира ша лаьттачохь, ша бецан г1а бухахь кхозуш хилар диц а делла. Иза тоьуш дара, Чонга т1ехь 1аш долчу г1ан т1ехула чукхозабелла, тхих хилла боккха т1адам нийсса зингатна т1ехецабелира. Ша санна шийлачу тхин т1адамо, шеца хьарччийна, лаьтта охьададийра жима Чонга. Т1адамца, цхьана г1ан т1ера, кхечу г1ах а детталуш, лаьтта охьакхечира зингат. Х1инца-м лаьттах кхетта со аьлла, Чонгина хеттачу хенахь, гондхьа ц1аьххьана 1аржъелира, Чонга лаьттах а ца кхеташ. Амма, ша стенга доьду а ца хууш, цхьана шуьйрачу1уьрга чу дужуш-м дара жима зингат. Эххар а Чонга, «далап!» аьлла, цхьана к1едачу х1умана т1е охьакхийтира. Вайна ма х1аъара, зингат ч1ог1а жима ма дуй. Цундела, вайна мел лекхачу меттигера хетахь а, иза кхин ч1ог1а лаза ца до. Чонга а, сихха хьалаиккхина, гонаха хьежа дуьйлира; иза а ца лазийра кхин башха ч1ог1а. Амма кхин а цхьа бахьана дара Чонга ца лазоран. Шен кена т1ехь ма хиллара, лаьтта бухахь, инзаречу харина чохь, дуьззина к1ен буьртигаш дара, цу т1е доьжна хиллера зингат. Йоккхачу оьпано, шена 1аьнан кечам беш, гулдинчух тера дара и к1а. Кхузахь-м дера хир дара, оьпех дисича а, ерриге а зингатийн а туьйлигна а дийнна 1а даккхал тоьур долуш ялта. Чонгас, дукха ч1ог1а хазахетта, ши, кхоъ хелхаран гуо а баьккхира.