Рыцар Янка і каралеўна Мілана. Агонь і лёд

Тым больш, што i на двары вечарэла, а на небе yжо можна было разгледзець першыя зоркi. У пакоi yсё завiравала, i нават агромнiсты саламяны павук, што прыгожа звiсаy з жырандолi i быy зроблены з сiметрычнай дакладнасцю, загайдаyся y паветры, нiбы прасiyся, каб i яго yсадзiлi разам з усiмi. Стол быy засланы белым абрусом, вышыты yзорамi па краях, а пад абрусом шамацела трохi саломы, якую клалi як сiмвал урадлiвасцi i дабрабыту. А яшчэ гэта быy сiмвал подсцiлу, што быy у калысцы немаyляцi-Ісуса пасля нараджэння. Часам нават дзiвiшся, наколькi цесна паганскiя звычаi пераплялiся з хрысцiянскiмi y народзе.

– Дзяды, дзяды! Хадзiце куццю есцi! – гучна прамовiy дзед, адкладваючы па лыжцы розных страy у асобны сподачак, якi потым аднёс на падаконнiк для продкаy-дзядоy.

Стары прачытаy разам з сям’ёй малiтву, i yсе селi за вячэру. З дарогi, ды яшчэ i такiя ласункi… Амаль усё сваё, з уласнага падворка. Усяго 12 страy, як i належыць у такi святочны дзень. Сапраyдная сямейная yрачыстасць.

За сталом i гутарка пацякла.

Старых вельмi цiкавiла, што новага y iх дзяцей ды yнукаy: тата Янкi з Мiланай узначалiy новы праект, якi меy прынесцi яму поспех, калi yсё пойдзе гладка, а мацi атрымала павышэнне i цяпер кiравала цэлым аддзелам. Мiлана больш не ганялася за прызнаннем прыгажосцi, затое паспяхова выступiла на гарадскiм лiнгвiстычным конкурсе. Янка ж выдатна выявiy сябе на конкурсе па матэматыцы, да таго ж ён цяпер кiраваy скаyцкiм атрадам – вось дзе прыдалiся яго лiдарскiя здольнасцi.

– А y вас, што цiкавага чуваць? – пацiкавiyся тата y старых.

– Ды што тут новага можа быць? Год пражылi i дзякуй Богу. Адно што – на вёсцы нiколi не засумуеш, зямля гэтага не даруе. Гаспадарка шмат клопату патрабуе. Галоyнае, што моладзь вёску не забывае, хоць час ад часу, ды прыязджае. Можа, не yсе на сталы побыт, большасць, каб толькi пагасцiць, але i гэта цешыць. Заyсёды трэба даражыць тым месцам, дзе нарадзiyся, i адкуль твае каранi.

– Твая праyда, бацька. Цалкам маеш рацыю. Жыць i працаваць можна, дзе заyгодна, хоць у далёкiм замежжы, але да роднай зямлi, да бацькаyшчыны, трэба заyсёды зберагаць любоy i пашану.

– Ну, i не забывацца пра нас, сваiх бацькоy, – падсумаваy, усмiхаючыся дзед.

– Гэта найперш!

Яны напiлiся яшчэ гарбаты з блiнамi, якiя стары разрэзаy крыж-накрыж, i бабуля прапанавала трошкi паваражыць. Яна сама першай саломiнку i выцягнула, роyную, доyгую.

– Добры знак, – растлумачыла яна, – год прынясе здароyе i даyгалецце.